Het begint er steeds meer op te lijken dat we aan de vooravond staan van een nieuwe browseroorlog tussen Internet Explorer en Mozilla Firefox. Maar verliezen we door de aandacht voor zo’n eventuele oorlog niet de belangrijkere dingen uit het oog?

Honderd dagen na het uitbrengen van Firefox 1.0 meldt de Mozilla Foundation dat Firefox tot dan toe 25 miljoen keer gedownload is. Het marktaandeel van Firefox in de huidige browsermarkt wordt geschat op 8,45%. Microsoft kondigt Internet Explorer 7 aan. Zoals Netscape Navigator eind jaren negentig met Internet Explorer vocht om oppermachtig te worden, lijkt Mozilla Firefox nu de aanval op Microsoft in te zetten.

Deze aanval heeft tot op zekere hoogte succes, want de laatste jaren heeft de onvrede over Microsofts problemen met veiligheid ervoor gezorgd dat steeds meer alternatieve browsers, zoals Firefox, Opera en Safari, een kans kregen. Met de hete adem van de Mozilla Foundation in de nek, kondigde Microsoft in februari de komst van Internet Explorer versie 7 voor gebruikers van Windows XP SP2 aan. Echt veel willen ze er niet over kwijt bij Microsoft, maar het lijkt er op dat de focus vooral bij veiligheid zal liggen. Welk effect zal de nieuwe versie van Internet Explorer op de huidige browsermarkt hebben? En is er nog iemand die het iets kan schelen?

De weg naar een monopolie

Omdat het de huidige browsermarkt regeert, heeft Microsoft nu niet zo’n haast om bugs te repareren, of nieuwe versies uit te brengen. Vroeger was dat wel anders. Aan het einde van de jaren negentig woedde een heuse browseroorlog. De ene versie na de andere werd uitgebracht, telkens met nieuwe features. In korte tijd liep Microsoft Internet Explorer alle concurenten onder de voet. Erger nog, Microsoft bundelde het populaire Internet Explorer met hun operating system. Eind jaren negentig heeft Microsoft de vloer aangeveegd met alle concurenten en laat ze voor dood in een hoekje achter. Maar terwijl het marktaandeel van Microsoft steeg, begonnen verschillende mensen met het bouwen van alternatieve browsers. De belangrijkste ontwikkelingen hierin waren waarschijnlijk de oprichting van de Mozilla Foundation in 2003 en de stop op de ontwikkeling van Internet Explorer voor de Mac door de komst van Safari.

Terwijl Microsoft na het uitbrengen van IE 6.0 geen functionele updates meer deed, bouwde de Mozilla Foundation (inmiddels 5% marktaandeel) een eigen legertje van enthousiastelingen, gelovigen en zelfs extremisten om het grote Microsoft (90% marktaandeel) onder de voet te lopen. En dat leek in eerste instantie redelijk te lukken: ter ere van de lancering van Firefox 1.0 werden in november vorig jaar 388 launch parties gegeven en kwam er een pagina-grote advertentie in de New York Times – gesponsord door enthousiaste gebruikers van Firefox. Het was de ultieme droom van elke marketeer.

In februari 2005 kondigde Microsoft de komst van de volgende versie van Internet Explorer aan. Deze aankondiging kwam voor veel mensen onverwacht, gezien de schaarste aan updates van de voorgaande jaren. Sinds de release van versie 6.0 hadden de meeste updates de vorm van pleisters om de lekken te dichten. Het enige zichtbare nieuwe element was de pop-up blocker, die sinds SP2 is toegevoegd. In de zomer van 2005 zal een eerste beta van IE 7.0 uitkomen voor gebruikers van Windows XP SP2, maar de echte release is pas volgend jaar, bij de release van Longhorn. De focus bij IE 7.0, zo maakt Microsoft bekend, ligt bij veiligheid. Maar hoe zit het met ondersteuning voor de laatste standaarden? En tabbed browsing?

Veiligheid boven alles

Een argument dat vaak wordt gebruikt om mensen tot het firefoxisme te bekeren is veiligheid. Firefox heeft de naam veiliger te zijn dan Internet Explorer. Maar wijzen de feiten dat ook uit?

In een tweetal rapporten van Secunia, een bedrijf dat de veiligheid van computerproducten in de gaten houdt, vinden we een opvallend resultaat. Als we kijken naar de periode van mei 2004 tot nu (maart 2005), dan zien we dat Internet Explorer 6 tot nu toe 30 ‘advisories’ (waarschuwingen over veiligheidsaspecten) heeft, tegen 12 voor Firefox 1.x. En hoewel de website zegt dat de grafieken niet als directe maat gebruikt kunnen worden om de veiligheid van twee producten te evalueren, is het patroon toch op z'n minst opmerkelijk.

• http://secunia.com/product/11/ (IE 6.0)
• http://secunia.com/product/4227/ (FF 1.x)
• http://secunia.com/product/3256/ (FF 0.x)
  (scroll naar beneden op de pagina's voor de historische overzichten)

Maar wat gebeurt er eigenlijk met Firefox wanneer het zelf slachtoffer wordt van hackers? Het krijgt nu al meer aandacht, maar niet alle aandacht zal even positief zijn. En laten we wél wezen, Microsoft heeft door zijn dominerende marktaandeel natuurlijk een enorme bullseye op hun rug, waardoor zij een gemakkelijke prooi zijn voor hackers. De vraag is daarom niet of Microsoft Internet Explorer meer gaten in de veiligheid heeft, maar of er gewoon meer gaten worden ontdekt ten opzichte van Mozilla Firefox.

Verschillende mensen, verschillende wensen

Gaat IE in de toekomstige versie CSS2 ondersteunen? Het antwoord op deze vraag kwam onlangs op het IEBlog van Microsoft ontwikkelaars. In een notendop zegt IE-developer Chris Wilson dat ze echt wel om zich heen kijken naar de serieuze problemen waar ontwikkelaars mee te maken hebben, maar dat ze niks kunnen met vage eisen van features. Dat is ook wel logisch. Veel mensen die requests doen die zij zelf heel belangrijk vinden, beseffen niet dat hun feature compleet triviaal is voor andere gebruikers. Dat snappen ze bij Microsoft heel goed.

De meeste eindgebruikers van een browser weten niet eens wat CSS betekent, laat staan dat ze het belangrijk vinden. Zo lang ze maar kunnen internetten, emailen en MSN-en zijn de meesten wel tevreden. Degenen die het hardst schreeuwen dat een nieuwe versie van IE de laatste standaarden moeten ondersteunen zijn vooral webdevelopers. Maar die webdevelopers zijn slechts een klein percentage van de mensen die gebruik maken van het internet. Er is wel meer nodig dan een stel gewiekste webdevelopers en een alternatieve browser om Microsoft ervan te overtuigen mee te vechten in een oorlog die feitelijk niet bestaat. De boodschap van Microsoft is duidelijk: met IE 7 wordt een weg ingeslagen die gefundeerd is op de veiligheid, en niet op standaarden.

Even weer met beide benen op de grond

Veel van de strijd tegen het IE-imperium is gericht op standaarden, maar ik heb in dit artikel beredeneerd dat standaarden voor het overgrote deel van de gebruikers van IE niet belangrijk zijn. Voor de meeste gebruikers is het de veiligheid die de doorslag geeft voor de keuze van hun browser. Of Firefox bestand is tegen een nieuwe, veiligere versie van IE zal de tijd uitwijzen. Als Internet Explorer daadwerkelijk veiliger is, dan zal een belangrijke reden wegvallen om andere browsers te proberen. En wellicht heeft IE 7 ook wel tabbed browsing. Maar zeg eens eerlijk: heb je tabbed brwosing echt al die jaren gemist toen dat er nog niet was?

Misschien is het ook meer een kat-en-muis-spel: Microsoft laat Firefox zich nog even ontwikkelen, zal vervolgens de beste features overnemen in het eigen product (of koopt de patenten erop), om vervolgens Firefox weer van de kaart vegen. Ofwel de bekende “Embrace, Extend and Extinguish techniek” waar Microsoft patent op heeft. Of misschien heeft Firefox de afgelopen tijd een dermate goede basis gelegd dat ze met gemak een nieuwe versie van het gewraakte Internet Explorer kunnen overleven. Ik gun Firefox het laatste, maar vrees het eerste.

Volgens mij verliezen we door de discussie over browsers en webstandaarden uit het oog wat eigenlijk nog veel belangrijker is; namelijk de gebruiker. Hoe maak je nou eigenlijk een goede, toegankelijke en gebruiksvriendelijke website? Is het gebruik van webstandaarden een garantie voor een goede website? Dat lijkt mij niet – een goede website vergt meer dan alleen gestructureerde markup. Dat webstandaarden en browsers een middel zijn en geen doel an sich, wordt naar mijn idee nog te regelmatig vergeten.

Mijn boodschap? Laten we weer de gebruiker centraal stellen, in plaats van de technologie. Laten we gewoon weer eens kijken hoe we een goede website kunnen bouwen, in plaats van dat gezeur rond webstandaarden en browser-compatibility.

Meer lezen

1. Steve Ballmer praat over de browseroorlog - 1996: http://news.com.com/2009-1023-211769.html?legacy=cnet
2. Wikipedia: Embrace, Extend and Extinguish

• Home
• Artikelen
• Colofon