» direct naar zoek en menu

Tijdschrift voor webwerkers » Artikel #152

Van T-shaped naar Sun-shaped - Passie, kennis, delen, samenwerken

Voor sommige interface designers lijkt het werkgebied erg beperkt (geworden). Je zou oneerbiedig kunnen zeggen dat veel designers nog slechts het creatieve werk van een ander opfleuren door er een kwalitatief goed interface-ontwerp van te maken.

Een creatief verzint een concept waar de klant mee wegloopt. Waarna een interaction designer bedenkt hoe het werkt en wat de beleving gaat zijn. Copywriters bepalen de tone-of-voice. Voor de interface designer blijft alleen het “plaatjes kleuren” van het maken van een passend ontwerp over, voordat de developer ermee aan de slag gaat.

Toen mij dit voor het eerst was opgevallen had ik twee vragen: “hoe ben ik onderaan de ‘creatieve food-chain’ terecht gekomen?” en daarna “hoe blijf ik scherp én een stap vooruit als interface designer?” De allerbelangrijkste antwoorden zijn: passie en delen!

Beginnen met delen: hoe begon het?

brand strategy, user expierence and design

Als interface designer heb je je allicht geleerd staande te houden in je vakgebied door je te ontwikkelen als een ‘T-shaped’ talent. Een ‘T-shaped’ talent is iemand die specialist is op één gebied, het been van de T, in mijn geval is het specialisme design. Verder hebben ze complementaire aandachtsgebieden, de bovenkant van de T, waar ze doorgaans iets minder in bedreven zijn.

Een ‘T-shaped’ designer zou er zo uit kunnen zien:

Dit is slechts een voorbeeld, je zou natuurlijk ook twee andere complementaire aandachtsgebieden kunnen hebben. Waar het om draait is dat een ‘T-shaped’ expertise lange tijd dé manier was om je als ontwerper te profileren.

Misschien is het nog steeds dé manier. Immers, je expertise is complementair aan de expertise van de collega’s om je heen. Precies zoals in het scenario dat ik in de introductie beschreef. Je respecteert de expertise van je collega’s en beperkt je daarom meestal tot je eigen gebied. Wél zo prettig misschien – voor jou als designer en voor je collega’s die expert zijn op hun gebied.

Maar zo lang als ik me kan herinneren heeft iedereen zich met mijn werk als interface ontwerper bemoeid. Ontwerp is een makkelijk gebied voor iedereen om zich mee te bemoeien – een vrijblijvende en oppervlakkige mening geven is meestal snel gedaan. Hoe zorg je er voor dat jouw expertisegebied niets steeds verder afbrokkelt zodat je verder in dat kleine hoekje gedrongen wordt?

De passie: Hoe verder?

David Armano is VP Experience Design bij Critical Mass in Chicago. Hij onderhoudt een zeer interessant en vermakelijk weblog genaamd Logic + Emotion, dat in de Media + Marketing Top 20 van Advertising Age staat. Hij heeft zijn sporen verdiend als Creative Lead bij bedrijven als Agency.com en Digitas. Eén van zijn blogposts is getiteld “The Fuzzy Tail”. Hierin beschrijft hij precies dit probleem.

Het probleem van expertise-eilandjes:

alle disciplines staan naast elkaar

In zijn artikel ter gelegenheid van een presentatie tijdens “Summer Event” ageert hij tegen dit groeibeperkende gedrag. Sterker nog, hij vergelijkt het waterfall-principe dat je in veel bedrijven vindt met werken aan een ‘lopende band’. Armano vindt dat we onze ‘Fuzzy’-bril moeten opzetten en de overlap zien tussen de verschillende disciplines.

de disciplines overlappen elkaar

Een zichzelf respecterende interface designer heeft een meer dan gemiddelde kennis van XHTML en CSS. Kan misschien ook het één en ander in JavaScript tweaken. Anderen hebben verborgen ActionScript of PHP-talenten ontwikkeld, om beter te kunnen briefen aan een developer, of om beter in te schatten wat er mogelijk is.

Obsessief geïnteresseerd

Zo’n 8 jaar geleden maakte ik, als rasecht ‘T-shaped’-talent, vooral websites gebaseerd op branding of user experience. Mooie of intellectuele websites, bouwend op mijn kennis of die van mijn collega’s en van de klant zelf. De bezoeker kenden we niet, dus daar hielden we ook géén rekening mee.

Na mijn overstap naar Centraal Beheer Achmea, een grote verzekeraar, succesvol als Direct Writer en bekend van de commercials, wist ik al snel dat de vork daar heel anders in de steel zat. Bij een Direct Writer draait het alleen maar om de bezoeker, de (potentiële) klant: wat weten we van hem en hoe specifiek kunnen we onze dialoog maken?

Te midden van ruim 30 marketing collega’s (destijds, inmiddels is dat aantal verveelvoudigd) ondervond ik dat het als ontwerper nodig was om meer dan basiskennis van marketing te hebben. Niet omdat mijn collega’s of mijn baas dat noodzakelijk vonden, maar op basis van een interne motivatie ben ik een cursus Nima A gaan doen (oké, die heb ik nooit afgerond) en verslond ik het ene na het andere marketingboek. En daarmee ontstond de eerste mutatie van mijn ‘T-shape’.

Om mijn ontwerpkeuzes te kunnen beoordelen had ik statistieken en conversiedoelen nodig. Hieruit ontstond nóg een aanvullende interesse: analytics. Uiteindelijk bleek het ook noodzakelijk om de gebruiksvriendelijkheid te testen van een ontwerp. Ook dit werd een nieuwe obsessie. Zo kreeg de term gebruikerservaring een nieuwe lading. Zélfs copywriting werd een onderwerp waar ik me aan waagde.

Per slot van rekening draait het bij een interactief ontwerp om een dialoog, uitgesproken door copy, beeld en (merk + gebruikers-) beleving.

I [heart]

Alle aandachtsgebieden die ik gaandeweg heb opgepikt linken aan een basisinteresse voor internet. ‘Basisinteresse’ is trouwens een understatement, want ik ben iemand met een bovengemiddelde interesse voor Internet. Niet voor de banaliteiten ervan, maar voor de rol die internet in onze levens heeft geclaimd. Hoe Google ons externe geheugen is geworden, hoe we dagelijks ‘Hyven’, ‘Linkedinnen’ en ‘Facebooken’ en internet zelfs portable in onze broekzak meenemen voor onderweg.

passie is het middelpunt en de disciplines stralen daar omheen

Mijn werk is mijn passie! En dankzij die passie is mijn ‘T-shape’ vervormd geraakt door alle interesses en kennis die ik ben gaan toevoegen. Mijn held David Armano ondervond hetzelfde. Hij noemt het fenomeen van de vervormde ‘T-shape’ de ‘Sun Shaped’-expertise.

Passie heeft de plaats ingenomen van het ‘T-shaped’ basisspecialisme. De ontwerper straalt als een zonnetje dankzij alle uit passie geboren interesses rondom zijn specialisme. Het ene straaltje kan verder ontwikkeld zijn dan het andere, maar er is geen enkele ‘T’-vorm te ontdekken in deze zeer geïnteresseerde ‘designer van de toekomst’.

Volgens de metafoor van de ‘Sun shaped’-expertise stralen wij die passie ook uit. Dat is een ander kenmerk van de ontwerper van de toekomst: wat je geeft, krijg je terug. Dat wat je terugkrijgt kun je maar beter met beide handen opvangen, want je bent vast niet de enige met een ‘Sun Shaped’ talent. Ga er maar vanuit dat anderen zich net zo hard met jouw vakgebied zullen gaan bemoeien, als jij dat doet met dat van hen. Met als gevolg dat er diverse ‘Sun shaped’-straaltjes schijnen op een prachtig collaboratieplantje van gezamenlijke inzet.

Dus, beste (interface-) designer, waar gaat dat heen?

Wat kun je doen om aan je eigen ‘Sun-shaped expertise’ te gaan werken? Begin bijvoorbeeld met lezen van gerelateerde weblogs.

Om je op weg te helpen heb ik hier een kleine selectie feeds voor je gemaakt:

Design blogs

Marketing (Intelligence) blogs

Webdevelopment blogs voor Designers

Usability en User Experience

Onmisbare inspiratie

(Al deze links in één keer importeren met dit OPML bestand)

Liever met een goed boek op schoot?

Begin met:

Meer boekeninspiratie? Voeg jezelf toe als mijn vriend op Shelfari.com

Uiteindelijk…

Onlangs schreef David Armano in zijn blogpost ”The Expertise of Experts” dat hij géén expert wil worden, op geen enkel gebied. Zijn benadering is namelijk: zodra je een expertise hebt, vernauw je je blik op de wereld en beperk je jezelf.

Armano beschouwt zichzelf dan ook als een ‘Sun Shaped’ talent dat een brede interesse en inzetbaarheid heeft. Uiteraard binnen zíjn vakgebied: User Experience Design.

En daar zit het toch in: je passie als kernexpertise, zonder je ogen te sluiten voor de disciplines die jouw vakgebied raken. Het overlappende gebied tussen jouw vakgebied en alle andere disciplines is de zone waar exceptionele ideeën geboren worden.

In deze zone zit ik heel graag. De zone waarin ik graag uitga van het feit dat anderen iets kunnen bijdragen en mij wat kunnen leren over mijn eigen vakgebied. Kennis waar ik uiteindelijk slimmer en zonniger van word.

Blijf delen, blijf stralen!

Bronvermelding: Gepubliceerd met toestemming van David Armano.
Illustraties © David Armano.

Auteur

Tanja de Bie

omschrijft haar werkzaamheden als ‘designing for online persuasion’ en werkt momenteel als Lead Designer bij Advance. Daarnaast is zij fanatiek blogger en freelance designer.

Publicatiedatum: 12 januari 2009

Let op

Naar Voren is op 18 juli 2010 gestopt met publiceren. De artikelen staan als een soort archief online. Het kan dus zijn dat de informatie verouderd is en dat er inmiddels veel betere of makkelijkere manieren zijn om je doel te bereiken.

Copyright © 2002-heden » NAAR VOREN en de auteurs